Bài viết được viết bởi Bác sĩ Phạm Hồng Thái – Trung tâm Thẩm mỹ, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Trong cái nắng oi ả của mùa hè, bạn đang tìm những phương pháp chống nắng để bảo vệ làn da khỏi những tác hại của tia tử ngoại UVA và UVB gây nên những “nỗi đau” sạm da, nám da, đốm nâu, lão hóa? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn các phương pháp chống nắng độc đáo và hiệu quả bất ngờ.
1. Ảnh hưởng tia tử ngoại đối với cơ thể như thế nào?
Tia tử ngoại (tia cực tím hay còn gọi là tia UV) trong ánh sáng mặt trời là bức xạ điện từ có bước sóng ngắn hơn ánh sáng nhìn thấy (khoảng 10 nm – 380 nm). Có nhiều cách phân loại khác nhau theo thứ tự bước sóng từ ngắn tới dài có tia UVC (bước sóng ngắn hơn 280 nm), UVB (280 – 315 nm), UVA (315 – 380 nm). Rất may tầng ozon có tác dụng ngăn cản các tia mặt trời bước sóng dưới 280 nm cho chúng ta. Lợi ích của tia tử ngoại: Khi chiếu tia cực tím vào da giúp da chuyển hóa tổng hợp vitamin D rất cần thiết cho quá trình hấp thu canxi. Ngoài ra,với liều lượng vừa phải, tia cực tím còn kích thích mọi quá trình hoạt động của chính cơ thể. Tác hại của tia tử ngoại
- Tiếp xúc với tia cực tím lâu có nguy cơ đục thể thủy tinh, bỏng võng mạc, lão hóa giác mạc dẫn tới mù mắt. Các bác sĩ khuyên chúng ta cần bảo vệ mắt bởi các loại kính cản được tia tử ngoại.
- Tia UVC có thể gây bệnh lý trên da như ung thư da, u hắc tố trên da… Tia UVB kích thích quá trình sinh sắc tố gây sạm da. Kết hợp với nhiều yếu tố khác nhau tia UVB cũng là tác nhân sinh nám và tàn nhang.
- Tia UVA dễ dàng xuyên qua tầng ozon nên đây là bức xạ tử ngoại gặp nhiều nhất (97%), gây đứt gãy collagen làm da nhăn và nhanh chảy xệ. Ngoài ra còn bức xạ HEV là ánh sáng xanh năng lượng cao (bước sóng 400 – 500nm) có tác hại rất nguy hiểm tới da và mắt. Tuy nhiên HEV bị hấp thu bởi các vật tối màu.
- Phơi nắng trong thời gian dài, hấp thụ nhiều tia cực tím có thể khiến cơ thể rơi vào trạng thái ức chế thần kinh, trầm cảm…
2. Các phương pháp chống nắng, bảo vệ da
Làn da trẻ, khỏe là một làn da căng, mịn, không có nếp nhăn lớn và nhỏ, không có sắc tố bất thường, không có dấu hiệu chảy xệ. Ánh nắng mặt trời có nhiều lợi ích nhưng cũng có tác hại gây sạm da, đứt gãy collagen làm da nhăn, chảy xệ. Tiếp xúc quá nhiều còn gây bỏng rát, kích ứng thậm chí ung thư da. Bảo vệ da trước khi da bị lão hóa sẽ dễ dàng hơn việc điều trị.
2.1. Kiểm soát thời gian phơi nắng
Ánh nắng trước 9h sáng và sau 16h buổi chiều ít nhiều vẫn có lợi cho cơ thể. Nhưng nếu khoảng thời gian này bạn tiếp xúc trên 60 phút thì nên có biện pháp bảo vệ da chống nắng. Với ánh nắng chói chang gay gắt, hoàn toàn không nên phơi nắng, đồng thời mắt và da cần được bảo vệ cẩn thận. Bạn nên lựa chọn kính mắt cản tia UV và kết hợp các biện pháp khác nhau để bảo vệ làn da như sử dụng cream chống nắng cùng với quần áo chống nắng dài rộng sẫm màu.
2.2. Lựa chọn cream chống nắng
Thành phần kem chống nắng: Methyl Paraben là 1 chất bảo quản thường xuyên gặp trong các mỹ phẩm, không loại trừ cream chống nắng nhưng nhiều năm trước chất này bị cấm vì gây ung thư và phát triển ung thư vú. Retinyl Palmitate hay Retinol Palmitate rất được ưa dùng trong thành phần cream dưỡng, mỹ phẩm, cream chống nắng. Các nhà khoa học châu âu chứng minh rằng chất này là thủ phạm gây kích ứng da, thậm chí ung thư da và rất có hại cho thai nhi. Bạn không nên lựa chọn thành phần kem chống nắng có Methyl Paraben và Retinyl Palmitate. Chỉ số chống nắng: UVC bị ngăn bởi tầng ozon, UVA được đại diện bằng thông số PA và các dấu cộng (+) ghi trên vỏ hộp. Càng nhiều dấu cộng (+) thì thời gian chống nắng và khả năng chống nắng càng mạnh. Mỗi dấu cộng (+) thể hiện thời gian chống nắng được 4 giờ. PA++ chống nắng được 8 giờ. SPF là thông tin về khả năng ngăn tia UVB, SPF càng cao thì thời gian chống nắng càng lâu. Tuy nhiên, có 1 nguyên tắc là để đẩy độ chống nắng lên cao thì các hóa chất như Zinc oxide, Titanium oxitde, sulisobenzone… có nồng độ càng cao và đó không phải là dưỡng chất da bạn cần. SPF = 1 chống nắng được 15 phút, tương tự SPF = 20 chống nắng được 300 phút. SPF = 50 chống nắng trong 750 phút tức là hơn 10 tiếng. Căn cứ vào thời gian bạn phải ở dưới ánh sáng mặt trời mà sử dụng loại chống nắng có chỉ số SPF phù hợp chứ không phải cứ bôi kem chống nắng có chỉ số SPF càng cao thì càng tốt, ngược lại lạm dụng còn hại cho da.2.3. Ăn hoa quả tươi
Một nghiên cứu gần đây của các nhà khoa học châu Âu thấy rằng với những cơ thể có nồng độ vitamin C cao trong máu có thể vô hiệu hóa được bức xạ HEV. Vậy hoa quả tươi trong khẩu phần dinh dưỡng đóng vai trò cực kỳ quan trọng để bảo vệ cơ thể bạn khỏi bức xạ có hại từ mặt trời. Bạn hãy ăn thật nhiều hoa quả để chống nắng hiệu quả.
2.4. Mặc quần áo sẫm màu
Bức xạ HEV chưa có cream chống nắng nào để ngăn cản, may thay đây là ánh sáng khả kiến bị hấp thu gần như hoàn toàn bởi các vật chắn tối màu. Kính xe ô tô nhuộm màu, quần áo sẫm màu gần như có thể ngăn tia HEV vô cùng hiệu quả.